FATİHA SURESİNİN İSİMLERİ

[rima]

Kur'ânı Kerîm'in hicretten önce nazil olan kısmına «mekkî» [yani Resûlullahın Mekke'de bulunduğu dönemde nazil olan kısım], Hicretten sonra inen kısmına da «medeni» [yani Medine dönemin­de nazil olan kısım] denir. Resûlullaha hicretten sonra inen Kur'ân kısmı, ister Mekke'de inmiş olsun jöne Medenîdir. Hicretten önce na­zil olan âyetler nerede nâziî olursa olsun Mekkî'dir. Binaenaleyh «mekke'de veya medine'de inmiştir» tâbirleri tam manasiyle doğru değildir. En doğru tâbir «Mekke döneminde veya Medine döneminde nazil olmuştur» demektir.
«el fatiha» adlı bu mübarek sûrenin başka adları da vardır: «Ümmül-Kur'ân» [Kur'ân'ın annesi ve aslı], «El-Esas» [Kur'anın esa­sı ve muhtevasını kapsayan], «El-Vâfîyye» [yerine getiren], «el-kâ-fiyye» [kapsayıcı ve yeterli], «Sûretul Hamd», «Sûretuş-Şükür», «Sû-retud-Dua») [Zira Hamd, şükür ve duayı kapsamaktadır] «Sûretu ta'-limil -Mesele» [dilek öğreten sûresi], «Sûretüs-Salât» [Namaz sûresi] de denilmektedir.

Resûl-i Ekremin «Bu sûre, her derde devadır!..» mealindeki, ha­dîsi şerifinden ötürü «Eş-şafiyye» ve «Eş-şifâ» adlarını da almıştır. İtti­fakla yedi âyet olduğundan tekrarlanan yedi âyet mânâsına gelen Es-Sebü'l Mesani» adım almıştır. Zira bu sûre, namazda tekrarlanır veya Cebrail (A.S.) onu bir kaç defa getirmiştir. Namazın farz oldu­ğunda Mekke'de, Kıblenin değiştiğinde Medine'de nazil olduğu riva­yet edilmiştir. «Yemin ederim ki sana tekrarlananlardan yedi âyet ver­dik!..» mealinde ve Mekke döneminde nazil olması kesin olan âyetle «El-Fâtihe» nin hicretten önce nazil olduğu kesinlik kazanmıştır.
Ali Arslan, Büyük Kur’an Tefsiri, Arslan Yayınları 1/165.