Bakara Suresi 26. Ayet

[dareyn]

إِنَّ اللَّهَ لاَ يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلاً مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُواْ فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُواْ فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَذَا مَثَلاً يُضِلُّ بِهِ كَثِيراً وَيَهْدِي بِهِ كَثِيراً وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلاَّ الْفَاسِقِي
2 /26. Allah, bir sivrisineği ve onun üzerinde bir şeyi örnek vermekten çekinmez. İman edenler, onun Rab’lerinden gelen bir gerçek olduğunu bilirler, ama kafirler:
‑Allah, bu misalle ne demek istiyor? derler. Allah, bu misalle bir çoklarını şaşkınlıkta bırakır, bir çoklarını da doğru yola çıkarır, şaşkın bırakılanlar yalnızca yoldan çıkanlardır.
Bu ayette , Kur’an’a ait açıklamaları kötü telakki ile karşılamak isteyenleri hem red ve hem doğru yola getirmek için Kur’an’ın üslûbu, dili ve ifade tarzı hakkında hatırlatma yapılmaktadır. Bu ayet, Allah’ın münafıklar hakkında beyan buyurduğu darb-ı mesellerle ilgilidir. Bilindiği gibi Cenab-ı Hak münafıklara; etrafını görmek için ateş yakan kimseyi, bulutun kesâfetindeki karanlığı, gürültü ve şimşekler arasında semâdan boşanan yağmuru misal vermişti. Bunlardan başka, daha önce Mekke’de nâzil olup da, Medine’de okunan bazı ayet-i kerimelerde Allah’ı inkâr edenlere: “Allah’tan başka veliler edinenlerin misali, kendisine bir yuva yapan örümceğin misali gibidir. Halbuki bilmiş olsalardı evlerin en çürüğü şüphesiz ki örümcek yuvasıdır.” (Ankebut, 41) Ve ilâh diye anılan, bir sinek yaratmaktan bile âciz olan tanrılarına da: “Ey insanlar, size bir misal getirildi. Şimdi onu dinleyin. Şüphesiz ki sizin Allah’ı bırakıp da taptığınız şeyler bir sinek bile yaratamazlar. Hepsi bunun için bir yere toplanmış olsalar dahi. Şayet sinek onlardan bir şey kapsa, bunu ondan geri de alamazlar. İsteyen de âciz, istenen de.” (22/Hacc, 73) diye misaller veriliyordu.
Bu teşbih ve darb-ı meselleri münafıklar, yahudiler ve müşrikler kötüye kullanarak Kur’an-ı Kerim’in Allah tarafından gönderilişi hakkında ortalığa şüphe saçmak için istismar etmeğe çalıştılar. Onlara göre Allah, gülünç ve küçük şeylerden misaller vermez. Allah Tealâ, kelâm-ı ilâhisinde sinek ve örümcek gibi küçük şeyleri zikretmez!.. Bu, münafıklarla yahudilerin Medine’de ve müşriklerin Mekke’de kamuoyunu karıştırmak için giriştikleri faaliyetlerin bir tanesiydi.
Kâfirler, Allah'ın yarattığı bazı şeyleri hakir görürler. Ama bu hakir gördükleri sinek, onların gözlerinde büyüttükleri ve tapındıkları put olarak dikilen heykeller üzerine konsa, onu büyük zannedilen put kovamaz. O puttan bir şey alsa, alma diyemez. Böylesine zayıf insanların mantığa ters arzu ve hevâlarına uyduklarını bir sinekle anlatıverir Allah onlara. Bu ayette sivrisinek zikredilmiş. Sivrisinek aç kalınca yaşar. Karnını insan kanıyla doyurunca ölür. Zâlim kâfirler de sivrisineğe benzerler. İnsanların kanını, alın terini, göz yaşını sömürüp karınlarına doldurunca sonlarını kendileri hazırlamış olur.
Bakalım ayetler bize ne diyor :
13/ Rad - 27. İnkar edenler: “O'na Rabbinden bir mucize indirilmeli değil miydi?” derler. De ki:
‑Kuşkusuz Allah dilediğini sapıklıkta bırakır ve Kendisine yöneleni doğru yola eriştirir.
14/ İbrahim - 27. Allah iman edenleri, dünya hayatında ve ahirette sabit bir söz üzerinde tutar; zalimleri de sapıklıkta bırakır. Allah ne dilerse yapar.
17/ İsra - 60. Sana "Rabbin tüm insanları çepeçevre kuşatmıştır" demiştik. Sana gösterdiğimiz rüyayı da ve Kur’an'da lanetlenmiş ağacı da insanlar için bir imtihan yaptık. Onları korkutuyoruz, ancak bu onların büyük taşkınlıklarından başka bir şeyini artırmıyor.
74/ Müddesir - 31. Ateş bekçilerini yalnızca meleklerden kıldık. Onların sayısını da ancak kafir olanları denemek, kitap ehlinin kesin bilgiye ulaşması ve iman edenlerin de imanını artırmak için verdik. Kitap ehli ve mü'minlerin şüphe etmemesi, kalplerinde hastalık olanların ve kafirlerin de:
‑Allah bu misalle ne demek istiyor? demesi için (verdik). Allah, dilediğini işte böyle sapıklıkta bırakır, dilediğine de yol gösterir. Rabbinin ordularını kendisinden başkası bilemez.
Bu, insanlar için bir uyarıdan başka bir şey değildir.